Nieuregulowane należności to problem, z którym spotyka się wielu przedsiębiorców, ale też osoby prywatne. Pożyczka „na słowo”, brak zapłaty za fakturę, czy zaległe wynagrodzenie – każda z tych sytuacji może prowadzić do poważnych trudności finansowych. Niestety, nie każdy dłużnik wykazuje chęć dobrowolnego uregulowania zobowiązania, co wymaga od wierzyciela podjęcia zdecydowanych kroków prawnych.
W niniejszym artykule przedstawiamy, jak skutecznie dochodzić należności – od prób polubownych, przez postępowanie sądowe, aż po egzekucję komorniczą. Z perspektywy Kancelarii Adwokackiej z Zielonej Góry pokazujemy również, w jaki sposób profesjonalne wsparcie prawne może zwiększyć szansę na odzyskanie pieniędzy.
Polubowne sposoby odzyskiwania należności
Zanim zdecydujesz się na drogę sądową, warto spróbować rozwiązać sprawę polubownie. W wielu przypadkach dłużnik reaguje na zdecydowane działania ze strony wierzyciela, szczególnie gdy są one poparte argumentami prawnymi. Pierwszym krokiem powinno być wezwanie do zapłaty.
Wezwanie do zapłaty – co to jest i jak je sporządzić?
Wezwanie do zapłaty to formalne pismo, w którym wzywasz dłużnika do uregulowania należności w wyznaczonym terminie. Dokument powinien zawierać m.in.:
- dane wierzyciela i dłużnika,
- podstawę zobowiązania (np. numer faktury, umowy, datę pożyczki),
- wysokość zaległości,
- termin zapłaty (np. 7 lub 14 dni),
- numer rachunku bankowego,
- informację o możliwym skierowaniu sprawy na drogę sądową w razie braku zapłaty.
Pismo warto wysłać listem poleconym za potwierdzeniem odbioru – będzie to dowód na próbę polubownego załatwienia sprawy.
Czy warto zawrzeć ugodę?
Jeśli dłużnik wykazuje chęć współpracy, można rozważyć zawarcie ugody. Ugoda może przewidywać np. rozłożenie długu na raty lub częściowe umorzenie odsetek w zamian za szybszą spłatę. Aby miała moc prawną, powinna zostać sporządzona na piśmie – najlepiej z pomocą adwokata.
Polubowne załatwienie sprawy jest szybsze, tańsze i mniej stresujące niż postępowanie sądowe, dlatego warto rozważyć je jako pierwszy krok.
Postępowanie sądowe przeciwko dłużnikowi
Gdy polubowne metody zawiodą, kolejnym krokiem jest skierowanie sprawy do sądu. W zależności od charakteru sprawy i dostępnych dowodów, można wybrać uproszczoną ścieżkę postępowania, np. wniosek o wydanie nakazu zapłaty.
Nakaz zapłaty – szybka ścieżka dochodzenia roszczeń
W przypadku roszczeń pieniężnych popartych dowodami (takimi jak umowy, faktury, wezwania do zapłaty), sąd może wydać nakaz zapłaty już na podstawie samego pozwu – bez rozprawy. To tzw. postępowanie upominawcze. Nakaz zapłaty zobowiązuje dłużnika do zapłaty określonej kwoty w terminie 14 dni albo do wniesienia sprzeciwu.
Elektroniczne postępowanie upominawcze (EPU)
Dla prostych spraw warto rozważyć elektroniczne postępowanie upominawcze, prowadzone przez e-sąd w Lublinie. Cały proces odbywa się online – od złożenia pozwu, po wydanie nakazu. To rozwiązanie szybkie i tańsze niż tradycyjne postępowanie sądowe, ale sprawdza się głównie przy bezspornych długach.
Koszty sądowe i ich zwrot
Wnosząc pozew, należy uiścić opłatę sądową, która zwykle wynosi 5% wartości roszczenia. W przypadku wygranej, sąd zasądza jej zwrot od dłużnika. Warto jednak pamiętać, że odzyskanie należności zależy nie tylko od wyroku, ale również od skuteczności egzekucji – o czym więcej w kolejnej części.
Egzekucja komornicza
Jeśli sąd wydał już nakaz zapłaty lub wyrok, a dłużnik mimo to nie uregulował należności, kolejnym krokiem jest wszczęcie egzekucji komorniczej. To etap, w którym dochodzenie roszczenia przejmuje komornik sądowy, działający na podstawie tytułu wykonawczego (np. wyroku opatrzonego klauzulą wykonalności).
Jak wszcząć egzekucję?
Aby rozpocząć postępowanie egzekucyjne, należy:
- Uzyskać tytuł wykonawczy (np. wyrok lub nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności),
- Złożyć wniosek egzekucyjny do wybranego komornika (w określonych przypadkach możliwy jest wybór komornika z dowolnego rewiru),
- Wskazać majątek dłużnika lub potencjalne źródła dochodu (rachunki bankowe, wynagrodzenie, ruchomości, nieruchomości).
Komornik może podejmować działania takie jak zajęcie wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego, samochodu, a nawet nieruchomości dłużnika.
Co jeśli egzekucja jest bezskuteczna?
Zdarza się, że dłużnik oficjalnie nie posiada majątku ani dochodów, które można zająć. W takim przypadku mówimy o bezskutecznej egzekucji. Choć sprawa może zostać na jakiś czas umorzona, warto pamiętać, że tytuł wykonawczy pozostaje ważny przez 6 lat, a przerwanie biegu przedawnienia (np. przez ponowny wniosek egzekucyjny) umożliwia dalsze dochodzenie należności.
W niektórych przypadkach możliwe jest również skierowanie powództwa przeciwko osobom trzecim – np. o uznanie czynności dłużnika za bezskuteczne (tzw. skarga pauliańska), jeśli próbował on ukryć majątek.
Przedawnienie długu i inne ryzyka
Odzyskiwanie należności to proces, który – jeśli zostanie zbyt długo odłożony – może zakończyć się fiaskiem z powodu przedawnienia roszczenia. W polskim prawie obowiązują konkretne terminy, po których dłużnik może skutecznie uchylić się od zapłaty, nawet jeśli wierzyciel ma rację co do istnienia długu.
Jakie są terminy przedawnienia?
Zasadniczo roszczenia majątkowe przedawniają się po 6 latach, jednak w praktyce wiele z nich ma krótszy termin, np.:
- 3 lata – roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
- 2 lata – umowy sprzedaży między przedsiębiorcami,
- nawet 1 rok – niektóre roszczenia z umów przewozu.
Dlatego tak ważne jest szybkie działanie i monitorowanie upływu czasu od dnia wymagalności długu.
Jak przerwać bieg przedawnienia?
Bieg przedawnienia można przerwać, m.in. przez:
- złożenie pozwu w sądzie,
- wszczęcie postępowania mediacyjnego,
- uznanie długu przez dłużnika (nawet nieformalne, np. e-mail z deklaracją zapłaty).
Po przerwaniu biegu termin zaczyna liczyć się na nowo, co daje kolejną szansę na skuteczne odzyskanie należności.
Ryzyko utraty majątku przez dłużnika
Innym ryzykiem jest celowe ukrywanie majątku przez dłużnika – np. przepisywanie nieruchomości na członka rodziny czy przenoszenie środków na inne konta. W takich sytuacjach można rozważyć skargę pauliańską – czyli pozew o uznanie czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną wobec wierzyciela. To jednak wymaga precyzyjnego działania i wsparcia profesjonalnego pełnomocnika.
Pomoc adwokata w odzyskaniu długu
Wielu wierzycieli próbuje na początku działać samodzielnie – wysyła wezwania, składa pozew czy kontaktuje się z komornikiem. Jednak w praktyce skuteczne odzyskanie pieniędzy od dłużnika często wymaga wiedzy prawnej, doświadczenia procesowego i konsekwentnego działania. Właśnie dlatego warto skorzystać z pomocy adwokata.
Co może zrobić adwokat w sprawie o zapłatę?
Adwokat analizuje sprawę pod kątem szans na odzyskanie należności i dobiera optymalną strategię działania. W ramach współpracy może:
- sporządzić profesjonalne wezwanie do zapłaty,
- przygotować i złożyć pozew do sądu,
- reprezentować klienta w postępowaniu sądowym,
- nadzorować egzekucję komorniczą,
- przygotować wniosek o zabezpieczenie roszczenia,
- w razie potrzeby wytoczyć dodatkowe powództwa (np. skarga pauliańska).
Dzięki doświadczeniu kancelarii można uniknąć błędów formalnych, przyspieszyć postępowanie i zwiększyć realne szanse na skuteczne odzyskanie pieniędzy.
Pomoc lokalna – Kancelaria z Zielonej Góry
Jako Kancelaria Adwokacka z Zielonej Góry oferujemy kompleksową pomoc w sprawach o zapłatę – zarówno osobom prywatnym, jak i firmom z województwa lubuskiego i okolic. Reprezentujemy klientów na każdym etapie postępowania – od analizy sytuacji po egzekucję wyroku. Działamy skutecznie, rzetelnie i zawsze z myślą o interesie klienta.
Działaj, zanim będzie za późno
Zaległe płatności to nie tylko problem finansowy – to także źródło stresu, niepewności i często poczucia bezsilności. Im szybciej podejmiesz działania w sprawie nieuregulowanego długu, tym większe masz szanse na skuteczne odzyskanie pieniędzy. Zwlekanie może doprowadzić do przedawnienia roszczenia albo utraty szans na skuteczną egzekucję.
W przypadku trudności z odzyskaniem należności, warto skorzystać z profesjonalnego wsparcia. Kancelaria Adwokacka Paweł Peliński z Zielonej Góry oferuje kompleksową pomoc prawną na każdym etapie dochodzenia roszczeń – od analizy dokumentów, przez reprezentację przed sądem, po nadzór nad egzekucją komorniczą.
Jeśli potrzebujesz wsparcia w sprawie długu – skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci dobrać najskuteczniejsze rozwiązanie lub odwiedź naszą kancelarię: https://g.co/kgs/JZQRzUj
